Το Kazimierz είναι η Εβραϊκή συνοικία της Κρακοβίας. Για πολλά χρόνια αποτελούσε ανεξάρτητη πόλη έως το 1800. Πλέον, έχει ανακαινιστεί και έχει γίνει κέντρο έλξης τόσο για τους ντόπιους, όσο και για τους ξένους.
Στο ταξίδι σου στην Κρακοβία δεν γίνεται να μην έρθεις στην Εβραϊκή συνοικία. Πέραν του ότι εδώ χτυπάει η καρδιά της πόλης, έχει πολλά μέρη που αξίζει να δεις, για να μάθεις λίγη από την ιστορία των Εβραίων που ζούσαν εδώ.
Παρακάτω θα βρεις ένα χάρτη με όλα τα μέρη που αναφέρονται σε αυτό το post.
Πως να χρησιμοποιήσεις αυτό τον χάρτη: Κάνε κλικ στην καρτέλα που βίσκεται στην επάνω αριστερή γωνία του χάρτη για να σου προβάλει τα sections (Τι να δω και τι να κάνω στην Εβραϊκή συνοικία της Κρακοβίας). Έαν κάνεις κλικ στα εικονίδια στον χάρτη, μπορείς να λάβεις περισσότερες πληροφορίες για κάθε σημείο ενδιαφέροντος. Εάν κάνεις κλικ στο αστέρι που βρίσκεται δίπλα από τον τίτλο του χάρτη, αυτός θα προστεθεί στο λογαριασμό σου στο Google maps. Για να τον ανοίξεις στο κινητό σου, άνοιξε την εφαρμογή google maps → μενού → τα μέρη σας → χάρτες και θα τον δεις εκεί.
Σύντομη ιστορική αναδρομή της Εβραϊκής συνοικίας της Κρακοβίας
Ο οικισμός Kazimierz αναπτύχθηκε από μερικά χωριά της Κρακοβίας. Το 1335 έλαβε δικαιώματα πόλης και πήρε το όνομα του από τον βασιλιά Casimir the Great. Το 1494 μετά από επίθεση που έγινε στους Εβραίους της Κρακοβίας, ο βασιλιάς Jan Olbracht έβαλε τους Εβραίους να εγκατασταθούν εκεί.
Έτσι το Kazimierz έγινε το πολιτιστικό και θρησκευτικό κέντρο των Εβραίων στην Πολωνία. Το 1497 χτίστηκε η πρώτη συναγωγή, ενώ ταυτόχρονα η σχολή Ταλμούδ εκπαίδευε Ραβίνους για όλη την Πολωνία.
Μετά την κατάληψη της Κρακοβίας στον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, η Εβραϊκή κοινότητα στο Kazimierz μεταφέρθηκε στο γκέτο της Κρακοβίας. Το 1941 ζούσαν στην Κρακοβία συνολικά περίπου 64.000 Εβραίοι, το ένα τέταρτο του πληθυσμού δηλαδή. Στη συνέχεια, όλα τα μέλη της κοινότητας δολοφονήθηκαν, αφού τους είχαν μεταφέρει στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.
Την Άνοιξη του 1945 , μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου πολέμου, περίπου 6.500 Εβραίοι που είχαν επιζήσει, επέστρεψαν στο Kazimierz. Μέχρι το 1948, οι περισσότεροι εγκατέλειψαν την Πολωνία και στη συνοικία εγκαταστάθηκαν εκεί φτωχοί Πολωνοί. Η εβραϊκή ιστορία του τόπου συγκαλύφθηκε σύμφωνα με την κυβερνητική πολιτική και έπεσε στη λήθη.
Η Εβραϊκή συνοικία της Κρακοβίας άρχισε να γνωρίζει άνθιση στα τέλη της δεκαετίας του 1950. Το 1978 η Κρακοβία, μαζί και η συνοικία Kazimierz, μπήκαν στη λίστα πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO. Αποκορύφωμα της ανάκαμψης της περιοχής, ήταν η ταινία Schindler’s List του Στίβεν Σπίλμπεργκ, που γυρίστηκε εκεί ο 1993.
“Δρόμος στην Εβραϊκή συνοικία”
Αξιοθέατα στην συνοικία Kazimierz και Podgórze
Οι συνοικίες Kazimierz και Podgórze, είναι οι δύο γειτονιές της Κρακοβίας με έντονο το Εβραϊκό στοιχείο. Στην πρώτη, σήμερα, θα βρεις όμορφα μαγαζιά και μπαρ, ενώ στη δεύτερη, ιστορικά μνημεία και μουσεία.
Πλατεία Plac Nowy
Η κεντρική πλατεία (Plac Nowy) της συνοικίας Kazimierz, έρχεται σε έντονη αντίθεση με την κεντρική πλατεία της Κρακοβίας. Όπως είναι φυσικό, ταιριάζει με το περιβάλλον και έχει έναν πιο Urban χαρακτήρα.
Αξίζει να την επισκεφθείς και πρωί και βράδυ, καθώς γύρω από αυτήν μπορείς να βρεις άπειρα μέρη για ένα ποτό ή φαγητό.
Αν βρεθείς εδώ Σάββατο, ρίξε μια ματιά στην Vintage αγορά της με αντίκες, ή έλα την Κυριακή για ρούχα.
Επίσης, στο κέντρο της πλατείας, θα βρεις το Okrąglak. Μια ροτόντα που σθνήθιζε να είναι κρεοπωλείο έως το 1939. Τώρα, θα βρεις εδώ πολλά διαφορετικά μαγαζιά που πουλούν την παραδοσιακή Zapiekanka. Αν θες να μάθεις τι είναι η Zapiekanka, διάβασε εδώ.
Εργοστάσιο του Σίντλερ
Το εργοστάσιο του Σίντλερ, πρόκειται για ένα μουσείο που αναφέρεται σε όλη τη ζωή των Εβραίων στην Κρακοβία. Πέρα από φωτογραφίες των 1000 ανθρώπων που έσωσε ο Σίντλερ, τη λίστα του και το γραφείο του, εδώ μπορείς να βρεις πολλά περισσότερα. Μπορείς να δεις κελιά που τους αιχμαλώτιζαν, τα σπίτια που έμεναν, ακόμα και πως φαινόντουσαν μετά που εισέβαλαν οι Γερμανοί σε αυτά.
Είναι ένα από τα πιο καλοφτιαγμένα μουσεία που έχω επισκεφθεί στη ζωή μου, αλλά και πολύ βαρύ ταυτόχρονα. Περπατάς μέσα στα χρόνια και βιώνεις όσο πιο ρεαλιστικά γίνεται, το τι περνούσαν οι άνθρωποι εκείνη την εποχή.
Το εισιτήριο εισόδου κόστισε 28zł, αλλά μπορείς να το αγοράσεις και από εδώ για να γλιτώσεις χρόνο. Το μουσείο λειτουργεί καθημερινά 10:00 – 18:00, αλλά τελευταία είσοδος είναι στις 17:30. Εμείς χρειαστήκαμε περίπου 1:30 ώρα για να το δούμε όλο, με γρήγορους ρυθμούς.
Extra tip: Αν το επισκεφθείς Δευτέρα είναι πολύ πιο φθηνό! Δες εδώ. Έχε στο νου σου όμως ότι τις Δευτέρες κλείνει 14:00 και όχι 18:00.
“Έκθεμα από το μουσείο”
Extra tip2: Φρόντισε να το επισκεφθείς κοντά στο άνοιγμα ή στο κλείσιμο. Εμείς πήγαμε στις 12:30 και έπρεπε να περιμένουμε μια ώρα στην ουρά. Επίσης, ο κόσμος μέσα ήταν τόσος πολύς που απλά προσπεράσαμε πολλά εκθέματα για να αποφύγουμε τον κόσμο.
Extra tip3: Αν κλείσεις μια ξενάγηση με ξεναγό, δεν θα χρειαστεί να περιμένεις στην ουρά και δεν κοστίζει πολύ παραπάνω. Εδώ θα βρεις αυτή με τις καλύτερες κριτικές.
“Δεξιά είναι η σκάλα από την ταινία”
Η αυλή του Σίντλερ εκεί που γυρίστηκε η ταινία
Αν έχεις δει την ταινία Schindler’s list δεν χρειάζεται να πω πολλά γι’ αυτό το μέρος. Αν πάλι δεν την έχεις δει, δεν νομίζω ότι αξίζει να πας, γιατί δεν θα δεις και κάτι.
Είναι μια εσωτερική αυλή, με μια χτιστή σκάλα που οδηγεί σε ένα μπαλκόνι. Στην ταινία, στην σκάλα αυτή από κάτω, κρύφτηκε μια γυναίκα, σε μια έφοδο που έκαναν οι Ναζοί στα σπίτια των Εβραίων.
Αν θες να το επισκεφθείς, βάλε στο Google maps “Schindler’s List Passage”. Αν και πάλι δεν μπορείς να το βρεις, η διεύθυνση είναι: Józefa 12, 31-056 Kraków, Πολωνία.
Εδώ μπορείς να κλείσεις μια οργανωμένη ξενάγηση με τα πόδια στην Εβραϊκή γειτονιά της Κρακοβίας.
Το τείχος του γκέτο
Στην οδό Lwowska 29 θα βρεις τα ερείπια του πέτρινου τείχους που χτίστηκε γύρω από το Γκέτο της Κρακοβίας το 1941. Πλέον έχει μείνει μια έκταση 12 μέτρων του αρχικού τείχους και αποτελεί την πιο σημαντική απόδειξη του Γκέτο της Κρακοβίας. Το 1983 τοποθετήθηκε μια αναμνηστική πλάκα που γράφει στα Εβραϊκά και στα Πολωνικά: «Εδώ έζησαν, υπέφεραν και πέθαναν στα χέρια των Γερμανών βασανιστών. Από εδώ ξεκίνησαν το τελευταίο τους ταξίδι στα στρατόπεδα θανάτου».
Η πλατεία ηρώων του Γκέτο
Η πλατεία των Ηρώων του Γκέτο βρίσκεται στη συνοικία Podgórze, απέναντι από το Kazimierz. Σε αυτή την πλατεία συνέβησαν ανείπωτες τραγωδίες, είτε οικογένειες που χωρίστηκαν, είτε άνθρωποι που εκτελέστηκαν. Έτσι το 2005, όταν η πλατεία ανασχεδιάστηκε, τοποθετήθηκαν σε αυτήν 70 καρέκλες, στη μνήμη όλων αυτών που έχασαν τη ζωή τους στο Γκέτο της Κρακοβίας.
“Μία καρέκλα στην πλατεία ηρώων”
Δες τα προπολεμικά μαγαζάκια
Στην οδό Szeroka, θα βρεις τα πιο όμορφα προπολεμικά μαγαζάκια. Παλιές επιγραφές που έχουν διατηρηθεί στα χρόνια, σου δείχνουν τα μαγαζιά του τότε. Πλέον, οι εσωτερικοί τοίχοι έχουν γκρεμιστεί και στον χώρο αυτό στεγάζεται ένα εστιατόριο.
Δες εδώ τι να κάνεις στην Κρακοβία.
“Τα μαγαζιά αυτά κάποτε ανήκαν σε Εβραίους”
Τι να κάνω στην Εβραϊκή συνοικία της Κρακοβίας
Η γειτονιά αυτή πέρα από ιστορικές τοποθεσίες και Εβραϊκές συναγωγές έχει και άλλα πράγματα για να κάνεις.
Ψάξε για street art
Από τα ταξίδια μου στην Πολωνία, έχω καταλάβει ότι οι ντόπιοι έχουν πολύ έντονη καλλιτεχνική φλέβα, κάτι που υποστηρίζεται έντονα από τους δήμους. Στη βόλτα σου στη γειτονιά Kazimierz, ψάξε για έργα ανώνυμων καλλιτεχνών που κοσμούν τους δρόμους της πόλης.
“Το συγκεκριμένο βρίσκεται στην οδό Nowa”
Πήγαινε στο βιβλιοπωλείο στην οδό Szeroka
Καθώς περπατούσα στην οδό Szeroka, μια μεγάλη αυλόπορτα που ήταν ανοιχτή, μου τράβηξε το ενδιαφέρον. Περνώντας, λοιπόν, μέσα από αυτή, βρήκα το βιβλιοπωλείο Księgarnia Austeria (Synagoga Poppera). Ένα βιβλιοπωλείο με Εβραϊκό χαρακτήρα. Εδώ μπορείς να βρεις από βιβλία για το ολοκαύτωμα, βιογραφίες, κλπ μέχρι και χρήματα της εποχής. Ακόμα κι αν δεν θες να αγοράσεις κάτι, μπες για πέντε λεπτά και ξεφύλλισε κανά δυο βιβλία.
Νοίκιασε ένα ποδήλατο για να δεις την Εβραϊκή συνοικία
Η Εβραϊκή γειτονιά έχει ένα πιο urban ύφος. Μπορείς και εδώ να κλείσεις μια ξενάγηση με ηλεκτρικό αυτοκίνητο όμως δεν θα στο πρότεινα. Για να νιώσεις το vibe αυτής της συνοικίας, καλό θα ήταν να νοικιάσεις ένα ποδήλατο για μερικές ώρες και να την εξερευνήσεις με το δικό σου ρυθμό. Επίσης, τα ηλεκτρικά αμαξάκια δεν μπαίνουν σε όλους τους δρόμους, περνάνε μόνο από τους πιο κεντρικούς.
Extra tip: Μην σε τρομάζει το ποδήλατο, όλοι οι δρόμοι είναι ευθείοι και με ελάχιστη κίνηση.
Που να φάω που να πιω στην Εβραϊκή συνοικία της Κρακοβίας
Το που να φάμε και που να πιούμε σε αυτή τη γειτονιά δεν ήταν κάτι δύσκολο. Όπου και να κοιτούσαμε βλέπαμε όμορφα εστιατόρια και μπαρ. Το δύσκολο ήταν να αποφασίσουμε σε πιο θα καθόμασταν τελικά…
Για πρωινό, καφέ και brunch
Καθίσαμε σε ένα από τα πιο cool μαγαζάκια της Κρακοβίας, το Alchemia. Έχει κρατήσει έναν vintage χαρακτήρα στο εξωτερικό, αλλά και στο εσωτερικό. Εμείς καθίσαμε στο δεύτερο διάζωμα που έμοιαζε πιο πολύ με παλιό αρχοντικό και φάγαμε brunch. Αν θες να δεις τι πήραμε και αν ήταν καλό, διάβασε εδώ.
Για Zapiekanka
Νομίζω όποιον και να ρωτήσεις, σε ολόκληρη την πόλη, που θα βρεις καλή Zapiekanka, θα σε στείλει εδώ. Απέναντι από το Alchemia, στο κέντρο της κεντρικής πλατείας, θα βρεις το Okrąglak. Όπως είπα και πιο πάνω, θα βρεις 12 διαφορετικά μαγαζιά που όλα τους πουλάνε διάφορες παραλλαγές αυτού του τοπικού street food. Αν είστε μεγάλη παρέα δοκιμάστε διάφορα μαγαζάκια, μην πάρετε όλοι από το ίδιο.
Αν θες να δεις από ποια μαγαζάκια πήραμε εμείς, διάβασε το πόστ μου για το που πρέπει οπωσδήποτε να φάω στην Κρακοβία.
“Το καφέ Alchemia”
Για ποτό στο Kazimierz
Τα μπαράκια στην Εβραϊκή συνοικία της Κρακοβίας ήταν πολλά, αλλά εμένα μου τράβηξε το ενδιαφέρον ένα που λεγόταν Absynt. Όπως ίσως κατάλαβες από το όνομα, σέρβιρε αψέντι. Μπορούσες να πάρεις είτε το κλασικό, με όποιον από τους τρεις τρόπους σερβιρίσματος ήθελες, είτε ένα κοκτέιλ με βάση το αψέντι. Εμείς πήραμε το κλασικό με 68% vol και ritual of fire ως τρόπο σερβιρίσματος. Εδώ περιγράφω όλη την εμπειρία μου σχετικά με το αψέντι.
ΑΛΛΕΣ ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Ελπίζω να σε βοήθησα και να απολαύσεις την Εβραϊκή συνοικία της Κρακοβίας. Αν δοκίμασες κάποιες από τις προτάσεις μου θα χαρώ να δω την άποψη σου στα σχόλια. Τα λέμε σε ένα επόμενο ταξίδι. Μέχρι τότε μείνετε ασφαλείς και ταξιδέψτε…
Έφτασες μέχρι εδώ;
Ελπίζω να βρήκες το κείμενο ευανάγνωστο χωρίς κουραστικές διαφημίσεις ανάμεσα. Αν θες παρ’ όλα αυτά να στηρίξεις την συντήρηση του blog, τότε μπορείς να κάνεις κλικ στην παρακάτω διαφήμιση (εάν αυτή εμφανίζεται). Για σένα δεν κοστίζει τίποτα, αλλά για μένα είναι εκπληκτικά βοηθητικό. Thank youuu!